Jak dbać o higienę intymną? Poradnik

Czy higiena miejsc intymnych różni się jakoś od zwykłych zasad higieny osobistej? Właściwie po co trzeba szczególnie dbać o ten obszar ciała? Który preparat dedykowany do higieny intymnej wybrać i dlaczego tak naprawdę żaden nie jest niezbędny? Odpowiadamy.

Higiena a zdrowie miejsc intymnych

Od najmłodszych lat uczymy się przestrzegać podstawowych, uniwersalnych dla każdego, zasad higieny osobistej takich jak mycie rąk po wyjściu z toalety czy regularna kąpiel całego ciała. Higiena intymna jest pewnym specyficznym rodzajem higieny osobistej, który dotyczy przede wszystkim kobiet. Jej głównym zadaniem jest dbanie o zdrowie zewnętrznych i wewnętrznych narządów płciowych oraz ich ochrona przed infekcjami, podrażnieniami i reakcjami alergicznymi. Odpowiednia higiena miejsc intymnych pozwala utrzymać właściwy skład mikrobiomu pochwy, jakim są, w przeważającej większości, bakterie z rodzaju Lactobacillus. Produkują kwas mlekowy stwarzający w drogach rodnych kwaśne pH (na poziomie 3,6 - 4,5¹), które stanowi naturalną barierę dla chorobotwórczych drobnoustrojów, nielubiących takich warunków.

W przypadku zaobserwowania niepokojących objawów w miejscach intymnych, takich jak uciążliwy świąd, pieczenie, ból podczas stosunku czy nieprawidłowa wydzielina z pochwy, konieczna będzie konsultacja z ginekologiem. Takie dolegliwości najpewniej świadczą o rozwijającym się zakażeniu, jednak do ustalenia czynnika sprawczego niezbędne są dodatkowe testy.

Najczęstsze błędy w higienie intymnej

1. podmywanie się za rzadko – czyli rzadziej niż raz dziennie albo rzadziej niż dwa razy dziennie podczas miesiączki; prowadzi do nagromadzenia "osadu" składającego się z naturalnej wydzieliny pochwowej i potu, w którym będą się namnażać patogeny;
2. podmywanie się zbyt często – czyli częściej niż 1-2x dziennie, może naruszyć mikrobiotę pochwy poprzez jej wypłukiwanie;
3. intensywne mycie miejsc intymnych, wręcz szorowanie
4. nadmierne rozchylanie warg sromowych i dokładne mycie przedsionka pochwy (niektóre kobiety starają się nawet sięgnąć w głąb pochwy, co jest wielkim błędem) – absolutnie nie wolno w żaden sposób myć pochwy, bo usuwamy całą jej barierę ochronną, myjemy wyłącznie srom krocze i okolice odbytu;
5. używanie płynów do higieny intymnej o pH zbliżonym do odczynu pochwy – higiena okolic intymnych to tak naprawdę higiena skóry w tym obszarze, nie jest więc zalecane stosowanie preparatów o tak niskim pH (nie myjemy przecież pochwy), zwłaszcza w dużej ilości;
6. używanie tamponów pod koniec okresu - pochwa jest zbyt sucha, więc tampony mogą powodować mikrourazy;
7. zbyt rzadkie zmiany podpasek podczas miesiączki;
8. długie, gorące kąpiele, co gorsze w wodzie z bąbelkami;
9. bielizna ze sztucznych, nieprzewiewnych materiałów;
10. zbyt obcisłe ubrania;
11. ściąganie dołu bielizny w miejscach typu sauna, solarium, basen;
12. współdzielenie ręcznika.

Jak prawidłowo dbać o miejsca intymne

Noś lekką, przewiewną, bawełnianą bieliznę, pamiętając, że sztuczne materiały mogą powodować otarcia, podrażnienia i odparzenia, a w efekcie – infekcje. Do higieny intymnej wybierz delikatne mydło, najlepiej gdyby miało pH w okolicach 5 (aktualnie wiele mydeł ma taki odczyn) i używaj go w małej ilości, codziennie. Pamiętaj, żeby w okolicy sromu i krocza wykonywać ruchy od przodu do tyłu (aby uniknąć przenoszenia bakterii z odbytu do pochwy), a odbyt myć osobno "od tyłu"- w ten sam sposób trzeba też podcierać się po wypróżnieniu czy oddawaniu moczu. Nie używaj myjek ani gąbek wielorazowych, bo nie da się ich utrzymać w idealnej czystości. Mimo częstego przepłukiwania stają się siedliskiem patogenów. Często wymieniaj swój ręcznik i nie dziel go z nikim. Najlepiej byłoby mieć osobny ręcznik do mycia ciała, twarzy i okolic intymnych. Dbaj o higienę intymną przed stosunkiem i zwróć na to uwagę swojemu partnerowi. Pamiętaj, aby po seksie umyć się i wysikać – w ten sposób zmniejszysz ryzyko infekcji pochwy, ale też pęcherza moczowego. Podczas prania bielizny zwracaj uwagę, aby była dobrze wypłukana wodą. Zbyt duże stężenie środków chemicznych w tak mocno przylegającym materiale może wywołać reakcję podrażnieniową lub alergiczną. Jeśli podejrzewasz występowanie zaczerwienienia i swędzenia miejsc intymnych po środku piorącym – zmień go na inny preparat albo hipoalergiczne środki piorące. W zapobieganiu infekcjom ważna jest też odpowiednia dieta, która dba o równowagę mikrobioty pochwy - bogata w probiotyki (np. kiszonki, jogurty). Po miesiączce (krew mechanicznie wypłukuje mikrobiom) oraz po antybiotykoterapii (niszczy również dobre bakterie) warto sięgnąć po dopochwowe kapsułki, które uzupełnią zredukowaną populację ochronnych bakterii Lactobacillus.

Warto też dodać kilka słów o higienie intymnej w ciąży. Pod wpływem zmian hormonalnych zachodzących u kobiety w tym szczególnym okresie, pH pochwy staje się bardziej zasadowe - przez co drogi rodne są bardziej narażone na infekcje. Ciężarną obowiązują wszystkie wyżej wymienione zasady higieny intymnej, ale z wyjątkową ostrożnością i czujnością.

AUTOR: 
Lek. Irena Wojtowicz